Ring na 400 jaar gevonden in grafkelder
Er is veel moois te zien in de Utrechtse musea. Unieke dingen. Nieuwe dingen. Oude dingen. Mooie en lelijke dingen. Voor elke liefhebber wel een kunstwerk om van te genieten. Om je door te laten inspireren of over te verbazen. Om je te raken of aan te ergeren. Op zaal is er steeds weer iets bijzonders te zien. Maar buiten deze spotlights ligt er ook veel bijzonders opgeslagen in de Utrechtse depots. In het donker. (Nog) niet blootgesteld aan de ogen van het publiek. Juist deze werken geven wij nu een podium. Deze editie een historische ring uit de kluis van Kasteel de Haar.
“Op een donkere decembermiddag in 1899 daalde architect Pierre Cuypers af in de voormalige kapel van Kasteel de Haar. Deze kapel was al jaren een ruïne. Een plek waar een naburige boer varkens had gehouden. Onder het stro en de varkensmest waren namelijk graven tevoorschijn gekomen. De nieuwsgierigheid van de architect en de kas- teelheer baron Etienne was geprikkeld. Wat volgde lijkt op een gothic novel. De heren namen fakkels en olielampen mee naar beneden op zoek naar resten van voorouders en eventueel andere schatten. Ik zie voor me hoe ze in de schaduwen van de donkere ruïne aanliepen tegen halfvergane grafkisten, knekels en andere restanten. Maar ook tegen, en dat is een bijzondere vondst, een antieke zegelring. Het is zeer goed mogelijk dat die zelfs nog om een vingerkootje zat! Dat moet een complete verrassing geweest zijn!”
Roos met vijf blaadjes
“Deze gouden zegelring, zo ontdekte Cuypers na gedegen onderzoek, heeft zeer waarschijnlijk toebehoord aan Elisabeth van Oye. Zij was de schoonmoeder van de zoon van ‘onze’ Dirk van Zuylen en Josina van de Haar. Hun zoon Dirk trouwde met Elisabeth van Zuylen van Nijevelt. Deze Elisabeth was de dochter van Steven van Zuylen en Elisabeth van Oye. Zo is het erfstuk dus op het kasteel beland. De ring draagt de roos met vijf blaadjes, het familiewapen van de familie Van Oye. Het is een prachtig exemplaar met helaas een gebroken zegel. Het materiaal is goud; het zegel is van glas of parelmoer; dat valt niet goed meer te zien. We denken dat het een familie-erfstuk is dat doorgegeven werd van moeder op dochter. Elisabeth is overleden en begraven met deze ring aan haar vinger. Ruim 400 jaar later komt deze ring tevoorschijn tussen alle knekels van de familie. Alle overgebleven restanten van de overledenen zijn verzameld en in een prachtige kist, ont- worpen door Cuypers, herbegraven. De ring is een van de oudste stukken die we in de col- lectie hebben. Uit de middeleeuwen is verder helaas niet veel bewaard gebleven. Wat het ook bijzonder maakt is dat het kleinood daadwerkelijk onderdeel is geweest van de geschiedenis van het kasteel. De ring is echt gedragen. Hoe mooi dat dit stukje van het verleden, ook op deze plek teruggevonden is!”
Kasteel de Haar
Kasteellaan 1, Haarzuilens
kasteeldehaar.nl
Tekst: Anneke Gilsing
Fotografie: Marike van Pagée
