In heel Europa is het normaal dat kinderen een volwaardige (gezonde) lunch krijgen op school. In Nederland niet. Utrechter Jos Lutterman, oprichter en eigenaar van LunchMaatjes, wil daar verandering in brengen. Vanuit het Werkspoorgebied werkt hij met zijn team aan een simpel, maar impactvol idee: gezonde lunches voor álle basisschoolkinderen, ongeacht hun achtergrond.
“In elke klas zitten gemiddeld drie kinderen die opgroeien zonder gezond eten. Ze komen zonder ontbijt of met koude restjes pizza van gisteravond naar school. Rond het middaguur is hun lunchtrommeltje vrijwel leeg en zitten ze vol schaamte,” legt Jos uit. Het probleem is groter dan je zou denken. De gevolgen zijn volgens hem verstrekkend: problemen met concentratie, kansenongelijkheid en een toenemende gezondheidskloof. Alleen al in Utrecht hebben 42 van de 106 basisscholen een ‘armoede profiel’: meer dan 30 procent van de leerlingen leeft onder de armoedegrens. “En vergis je niet, zelfs op scholen in rijkere wijken, zoals Leidsche Rijn, komen kinderen in de problemen, bijvoorbeeld als gevolg van echtscheidingen. Het kan snel de verkeerde kant op slaan.”
Van bankier naar maatschappelijk ondernemer
Jos werkte jarenlang op het hoofdkantoor van de Rabobank, maar zijn leven nam een andere wending toen hij actief werd op de school van zijn dochters in Lombok. “Ik kreeg steeds vaker te horen hoeveel moeite scholen hebben om kinderen goed te voeden, met weinig steun van buitenaf. Ik realiseerde me: ik zit hier wel heel erg in een rijke, witte bubbel.” Met zijn passie voor gezond eten wordt het concept LunchMaatjes geboren. Het principe is eenvoudig: ieder kind een gezonde lunch en iedereen eet mee, zonder eisen aan ouders. De school heeft aan de gezonde voeding geen werk of kosten; de focus blijft op lesgeven. “We willen ouders niet lastigvallen met financiële vragen,” benadrukt Lutterman. “Ongeveer de helft wordt gedekt door subsidies, voor de rest zoeken we andere financieringsbronnen.” Bijna vijf jaar geleden zegt Jos zijn baan op en gaat van witte bankiersbubbel naar maatschappelijk ondernemer. Anno 2025 heeft de organisatie ongeveer 30 mensen in dienst en is actief op 13 scholen: 11 in Utrecht en 2 in Hilversum. Dagelijks krijgen zo’n 2200 kinderen een gezonde lunch of een fruitmoment. Op sommige scholen verzorgen ze zelfs het ontbijt.
“Recent onderzoek toont aan dat voor elke geïnvesteerde euro in gezonde schoolvoeding, je 4,8 euro terugverdient door lagere zorgkosten. Kinderen die vanaf hun vierde levensjaar dagelijks minimaal een gezonde maaltijd eten, hebben 50 procent minder kans op diabetes op latere leeftijd.”
Meer dan alleen voeding
LunchMaatjes heeft een dubbele maatschappelijke impact. “De helft van ons personeel bestaat uit mensen die lang werkloos zijn geweest of in de ziektewet zaten,” vertelt Lutterman trots. “Het werk is niet moeilijk; maar geeft veel mensen weer een kans.” De organisatie werkt veel met vrijwilligers, waaronder moeders en statushouders met kinderen op de basisscholen. “Via dit werk komen ze in contact met anderen, kunnen ze meer Nederlands praten en ontvangen ze een vrijwilligersvergoeding bovenop hun bijstand. Veel ouders worden zo ambassadeurs.” Voor 3,70 euro per kind biedt LunchMaatjes een dagelijkse, gezonde lunch. Tijdens schoolvakanties in de zomer en winter gaan er ook voedselpakketten mee naar huis. “In een van de rijkste landen ter wereld zouden we dit probleem samen moeten kunnen oplossen. Het geeft ontzettend veel voldoening om dit werk te doen. Veel meer dan mijn vroegere baan bij de bank, waar ik weliswaar veel geld verdiende, maar veel minder impact had,” aldus Jos.
Paaslunch met een goed gevoel
Tijdens het Werkspoor Festival organiseert LunchMaatjes een speciale paaslunch. Op zondag 20 april kun je om 12:00 uur aanschuiven. Koop je een ticket voor €6? Dan lunch je zelf gezellig mee. Kies je voor het ticket van €11? Dan trakteer je niet alleen jezelf, maar ook een kind op een lunch. Eén ticket, dubbel geluk! Alle inkomsten gaan volledig naar de stichting. Meer info en tickets: werkspoorfestival.nl
LunchMaatjes
lunchmaatjes.nl
info@lunchmaatjes.nl
Meer verhalen met een warm hart?
In deze editie van UTRG Magazine – met als thema Hartsie van ons land – lees je alles over hart, liefde en trouwen. Van maatschappelijke initiatieven zoals LunchMaatjes tot onvergetelijke bruiloften op Utrechtse bodem.
Bestel UTRG Magazine #6 hier en een jaarabonnement hier.