Denk je aan eten in een tuincentrum? Dan denk je wellicht niet meteen aan smakelijk, lokaal en duurzaam. Eerder aan een droog saucijzenbroodje, een laffe bak koffie en een inspiratieloos broodje kaas. Bij Steck is niets minder waar. Het moge ondertussen duidelijk zijn dat ‘het tuincentrum van de toekomst’ aan de Gageldijk dingen nogal anders doet. Tijd voor een kijkje op het eetbare vlak van de toekomstige groene stadsoase! UTRG ging langs voor een portie smakelijke inspiratie bij Noordertuin, Oogst, Stekkers en de Voedseltuin.
In de Noorderkas van Steck vind je tuincafé Noordertuin. Noordertuin ‘voedt Utrecht van eigen bodem’. Dit betekent dat er zoveel mogelijk wordt samengewerkt met lokale, biologische en duurzame leveranciers. Goed eten hoeft namelijk niet van ver te komen. Sterker nog: veel van de ingrediënten op je bord worden op het terrein van Steck verbouwd. Een aantal keer per week krijgt de zaak verschillende gewassen uit de grond van de Voedseltuin, iets verderop het terrein, die meteen verwerkt worden in de gerechten.“Voor mij is Noordertuin de definitie van lokaal. Sommige van onze ingrediënten komen letterlijk een paar meter verderop uit de grond. Alles waar we mee werken komt zo dicht mogelijk bij Utrecht van- daan. We leven echt onze missie; iets wat we niet alleen maar zeggen, maar vooral doen. Daarnaast proberen we zo creatief en innovatief mogelijk gebruik te maken van de ruimte, zowel in de zaak als in de keuken. We maken alles zelf, ‘from scratch’. Van taar- ten tot het koekje bij de koffie. Dat is ook echt wat ons anders maakt dan elk ander regulier tuincentrum”, legt sous-chef Amy uit. Onder leiding van chef Catrin maakt de keukenbrigade de mooiste vegetarische gerechten.
Noordertuin is een op zichzelf staande zaak binnen Steck. Het beheer ligt bij het Utrechtse bedrijf Triomf, dat je kunt kennen van hun vele mooie ontwerpen, werk voor festivals als Into the Great Wide Open en Best Kept Secret en events zoals 90s Now. Charley is bedrijfsleider bij Noordertuin. “Een van de fijnste dingen hier is dat we zoveel ruimte hebben. Je kunt hier echt even tot rust komen. Ademen. Je bent in Utrecht, in de stad, maar door de grote tuin voelt het alsof je erbuiten bent.
Ik werk hier al sinds de opening, nu bijna vier jaar geleden. Wat we toen konden aanbieden en nu: dat is een wereld van verschil. Het aanbod is nu super groot, hyperlokaal en duurzaam. Van de Utrechtse koffie tot de limonade van de Roze Bunker. Elk seizoen verandert onze kaart. En die is niet standaard. De focus ligt op wat er op dat moment in het seizoen is qua producten. En wist je dat wij ook ruimte(s) hebben die je kunt afhuren? Ook voor zakelijke groepen. Wil je meer informatie, mail dan naar: info@noordertuin.nl”.
Utrechtse producten, wereldse smaken
Amy legt uit dat vega echt niet saai hoeft te zijn. “We krijgen vaak te horen hoe verrassend lekker onze gerechten zijn. Doordat onze brigade afkomstig is uit verschillende culturen, zie en proef je dat ook terug. We proberen heel creatief te zijn met de producten die we gebruiken. Zo maken we bijvoorbeeld zelf vegetarische worst, of gebruiken een ‘vergeten groente’. We gebruiken dan wel alleen maar Utrechtse producten, maar de smaken zijn werelds!”
Noordertuin staat aan de vooravond van een leuke ontwikkeling. De horeca- vergunning is namelijk eindelijk binnen. Dit betekent dat de zaak nu niet alleen alcohol mag gaan schenken, maar ook dat de openingstijden ruimer zullen worden. Charley vertelt: “Het betekent ook dat we buiten de openingstijden van Steck om open mogen en bijvoorbeeld ook een borrel en wellicht in de nabije toekomst zelfs een diner kunnen verzorgen. Voorlopig denken we aan een ‘elevated borrelplank’ met een variatie aan lekkere, niet standaard borrelhapjes. We gaan cocktails schenken, bier van Gulpener – omdat zij als enige Nederlandse brouwer alle ingrediënten uit Nederland halen – en natuurwijn van Vleck. En misschien wel het leukste, we hebben plannen voor verschillende pairings.”
Noordertuin
noordertuin.nl @noordertuinutrecht @triomf
Lokale producten en duurzame pakketten
Denk je na de kassa bij Steck klaar te zijn met winkelen? Nee hoor! Voordat je bij de uitgang komt, kom je eerst langs Oogst. De shop-in-shop is een winkel vol lokale Utrechtse (eetbare) producten, duurzame (snij)bloemen, prachtige vazen en mooie boeken.
Maurice Schill runt de winkel. “Onze specialiteit, dat is het heerlijke, lokale fruit. Al onze producten worden op een duurzame wijze geteeld. Milieubewust. Je kunt hier terecht voor aardbeien, kersen, peren. En appels! De Wellant appel komt hier uit de buurt en is uniek; hij is name- lijk geschikt voor mensen met een appelallergie. Mensen komen van heinde en verre bij ons langs om ze hier in te slaan. Ik begon Oogst als een groente- en fruitkraam op het buitenterrein van Steck. Ik ben altijd al verkoper geweest, maar dan van kopieerapparaten en binnen de werving en selectie. Dus toen de eigenaar van Steck, Bob, vroeg of ik dit wilde doen, dacht ik, waarom niet, ik ben verkoper, groente en fruit kan ik ook verkopen. Toen de wintermaanden voor de deur stonden, kon ik met mijn ‘winkeltje’naar binnen en dat is nu alweer een hele poos geleden. 
Het assortiment bestaat tegenwoordig uit veel meer dan alleen maar groente en fruit. Ik verkoop bijvoorbeeld ook echte honing uit de omgeving. Sinds een aflevering van de Keuringsdienst van Waarde is die niet aan te slepen joh! Hieruit bleek dat veel van de honing uit het buitenland nep is. Wat wij hier doen is allesbehalve nep: circulair, lokaal en duurzaam. Het is hier het mooiste verhaal dat je kunt creëren. Als Mark van de Voedseltuin iets over heeft, verkoop ik dat bijvoorbeeld ook in de zaak. En als ik producten heb die ik niet meer kan verkopen, maakt Noordertuin er soep of jam van.”
Tip van Maurice: “De verschillende producten van Oogst zijn perfect om een gepersonaliseerd, Utrechts cadeau- of kerstpakket samen te stellen. Wij hebben naast lekkernijen bijvoorbeeld ook houtgesneden producten van Noest, Werfzeep, vazen, zijden kunst- bloemen, duurzame huidproducten en kaarsen. Wil je meer weten over een pakket of er zelf een samenstellen? Mail voor meer info naar oogst@steckutrecht.nl!”
Oogst
steckutrecht.nl/oogst @oogstutrecht
Voor en met elkaar bij de Voedseltuin
Mark Verhoef is Voedselverbinder van de Voedseltuin op het terrein van Steck. Deze tuin werd al in 2015 opgericht en is een mooie, toegankelijke plek waar mensen elkaar ontmoeten, waar ze samen eigen groenten verbouwen, leren en er even uit zijn. Soms organiseren ze speciale activiteiten, zoals muziek in de tuin. Ontspanning, actief bezig zijn en leren gaan in de tuin hand in hand. In de Voedseltuin Overvecht verbouwen ze voedsel. Gezond, biologisch en duurzaam, maar vooral bereikbaar en betaalbaar voor iedereen in de wijk. De Voedseltuin probeert zo voor en met elkaar bij te dragen aan een groen, gezond en sociaal Utrecht Overvecht.
“Zelfs wanneer je geen groene vingers hebt. Dat is niet erg, dat is juist leuk. Kan je nog veel leren. Wat ik altijd zeg; het belangrijkste is dat je altijd goede zin moet hebben. Mijn taak is om te verbinden. Iedereen is welkom in de tuin. Mensen met een rugzakje of niet, mensen die minder mobiel zijn of mensen die vol in het leven staan. Wij zijn een stichting met een vrijwillig bestuur. Ik kan me erg kwaad maken over het tekort aan toegankelijkheid tot gezond en duurzaam voedsel voor mensen met een kleine portemonnee, ik vind dat dat anders kan. Ten eerste door zelf voedsel te verbouwen, maar ook door initiatie- ven als Operation Food Freedom (operationfoodfreedom.nl) waar ik ook onderdeel van ben. Hiermee proberen we ook de bereikbaarheid van vers en gezond voedsel voor meer mensen toegankelijker te maken. Met het initiatief verbinden wij buur- ten en gemeenschappen direct aan vers voedsel uit de regio”, aldus Mark.
“Iedereen is welkom in de tuin”
De opbrengst uit de tuin wordt verdeeld over de vrijwilligers. Wanneer er producten overblijven, gaan die naar Noordertuin die de ingrediënten verwerkt in de gerechten. Maar ook Oogst verkoopt ‘overgebleven’ groenten en fruit en een aantal lokale cateringbedrijven uit het noorden van de stad gebruiken de opbrengst van de tuin in hun gerechten. Denk hierbij aan dingen als boontjes, peultjes, wortels, bietjes, ui, knoflook, venkel, kolen, sla, snijbiet en aardappels. Maar ook kleinfruit, zoals bessen. “Je kan het zo gek niet bedenken, of we hebben het in de tuin staan. We laten mensen graag kennismaken met voeding en vooral met producten die ze nog niet kennen. Om nog meer mensen te bereiken staan we ook zeker open voor bedrijven of teams die een rondleiding of workshop willen. Kosten in overleg, maar als non-profitorganisatie is een donatie altijd fijn. Daarnaast geven we eens in de zoveel tijd ook work- shops die te maken hebben met voeding, zoals fermenteren en drogen. Kijk hiervoor op de workshop-agenda van Steck!”
Voedseltuin Overvecht
voedseltuinovervecht.nl @voedseltuin_overvecht
Eetbare planten voor je tuin bij Stekkers
Boudewijn Rijff en Yessie vanden Branden hebben achterop het terrein van Steck samen Kwekerij Stekkers. Stekkers is niet zomaar een kwekerij, de ondernemers zijn gepassioneerd over het cultiveren van eetbare planten op een natuurlijke en vooral duurzame manier. Ze hebben een uitgebreid assortiment aan fruit- en notenbomen, fruitstruiken en planten voor de kruid- en bodemlaag. Het streven? Klanten voorzien van hoogwaardige planten die bijdragen aan gezonde en diverse tuinen. Hierbij geven ze ook advies op maat.
“Tuinieren was altijd mijn hobby. Ik woonde vroeger op een grote boerderij in Leidsche Rijn, met geiten en kippen in de tuin. Ik was altijd met eten bezig. Ik werkte een blauwe maandag in een biologische tuin. Ik heb er altijd iets mee gewild, maar heb er nooit m’n werk van gemaakt. Zo’n 10 jaar geleden ont- dekte ik het concept voedselbossen. Het raakte me. Ik dacht, dit gaat echt ergens over. Toen ben ik mij gaan verdiepen in meerjarige planten en groen- ten. Van het een kwam het ander, ik gooide het roer om en begon een nieuw bedrijf. Dan verander je iets in je mentaliteit, dan doe je er echt iets con- creets mee. Ik ben best pragmatisch, ik wilde eigenlijk zelf een voedselbos. Maar waar haal je 20 hectare grond vandaan? Ik kon dat niet zo makkelijk realiseren. Ik ben een doener, wil gewoon aan de slag. Dus toen ben ik maar planten gaan vermeerderen. Tijdens de pandemie begon ik een winkeltje aan huis. Toch maar een labeltje erbij, toen een tikkie en later een qr-code. Die manier van afrekenen is in deze tijd ontstaan en dat doen we nog steeds op deze manier. Neem maar mee, afrekenen doe je achteraf maar, ik ga het niet controleren. Er staat dus ook geen personeel bij ons om winkeltje te spelen. Ik word er niet gelukkig van. Op een gegeven moment werd mijn achtertuin te klein en ben ik op zoek gegaan naar een stuk grond. Ik heb Steck benaderd en zij hadden voldoende ruimte voor mij om verder te groeien. Stekkers werd in het leven geroepen en de rest is geschiedenis.”
“afrekenen doe je achteraf maar, ik ga het niet controleren”
Bij Stekkers kun je dus terecht voor allerlei eetbare bloemen, planten en kruiden. Naast de ‘gewone’ pruimen, kersen, amandelen en dingen als salie, hebben ze ook de meest bijzondere. Heb je ooit gehoord van de Pluot (een soort kruising tussen een abrikoos en een pruim), Franse Uiensoep Boom, Nashi Peer of Paw Paw (de smaak doet denken aan mango, banaan en meloen)? “Haha, bijzonder he?” Je kunt zo creatief zijn met planten en smaken! Daar gaat het mij om. We werken hier veel met preparaat. Op een biologische manier, zonder pesticiden en bestrijdingsmiddelen. We hebben 350 tot 400 verschillende soorten producten. De verkoop gaat via onze webshop en die is zowel voor particulieren als zakelijke klanten toegankelijk. Mensen komen hier echt met een lijstje aanzet- ten, die weten precies waar ze naar zoeken. Ben jij benieuwd naar onze kwekerij, wil je een rondleiding of heb je een andere vraag? Mailen mag naar info@kwekerijstekkers.nl!” aldus Boudewijn.
Kwekerij Stekkers
kwekerijstekkers.nl @kwekerijstekkers
Steck
Gageldijk 3 steckutrecht.nl @steckutrecht
Tekst: Kylie Fletcher
